Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.
qavrama — «Qavramaq»dan f. is … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
qavrayış — is. Həqiqi varlığın insan tərəfindən bilavasitə hissən qavranılması; xarici aləmin hadisələrini qavramaq, dərk etmək, fərqləndirmək və anlamaq qabiliyyəti; qavramaq işi, qavramaq qabiliyyəti. Əgər duyğu və qavrayış kifayət qədər qüvvətli olsa, o… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
dərk — <ər.>: dərk etmək – anlamaq, başa düşmək, öz düşüncəsi ilə qavramaq. Zeynal <Şərifənin> nələr dediyini və nə istədiyini eşidib dərk edə bilməyirdi. S. H.. Biz səadətin qədrini bildiyimiz kimi, qalibiyyətin məğrur sevincini də dərk… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
görmək — f. 1. Gözləri ilə qavramaq. Öz gözü ilə görmək. Evi görmək. Hadisəni öz gözümlə gördüm. – <Telli:> Vallah, xanım, elə görməmişdən ərə getmək lazımdır, yoxsa əvvəl görəndə daha sonra yaxşı olmur. Ü. H.. // Görmə qüvvəsinə malik olmaq. Gözüm… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
ağız — 1. is. 1. İnsan və heyvanların üzlərinin alt tərəfində, alt və üst çənələri arasında yerləşən, yeyib içməyə və səs çıxarmağa məxsus üzv. Ağzını yaxalamaq. Ağzı ilə nəfəs almaq. Ağzı acı dadmaq. Dişsiz ağız. Ağız boşluğu. Ağız suyu – insan və… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
çatmaq — 1. f. 1. Bir istiqamətdə gedərək nəzərdə tutulan yerə yetişmək; varmaq. Atlılar hələ dolamaları enməmiş, Məmməd bəylə Kiçikbəyim çaya çatmışdılar. Ç.. <Qərənfil xala> poçta çatdı, sovqat yeşiyinin üstünü yazdırdı. Ə. Vəl.. // Eyni mənada… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
duymaq — f. 1. Hiss etmək, hiss üzvlərinin biri vasitəsilə qavramaq. Ləhzə həvəsindən uymaz idim; Günüzlə gecəni duymaz idim. X.. <Qarışqalar> evlərinin möhkəm olmayacağını duyub, quru divarları dağıdırlar və təzədən palçıq gətirib, divar qal… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
ehtiva — <ər.>: ehtiva etmək kit. – içinə almaq, daxilində olmaq, tərkibində yerləşmək, əhatə etmək, qavramaq. <Eyvaz:> Bu, məhəbbətin elə böyük bir anı idi ki, insan öz diqqət və nəcibliyi ilə bütün dünyanı ehtiva etmək istəyir. İ. Ə … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
eşitmək — f. 1. Hər hansı bir səsi qulaqla qavramaq, almaq, duymaq, mənimsəmək. Danışanların səsini eşitmək. O biri otaqdan səs eşitmək. – Əz qəza Gülbadamın səsini kəndin kənarından keçərkən bir adam eşidib səslənir: – Ay adam, kimsən? N. N.. Birdən birə … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
götürmək — f. 1. Əlinə almaq, əlinə alıb qaldırmaq. <Xanməmməd> yaşıl çuxasının qollarını çiyninə atıb, . . heç bir təklif olmadan süfrədən halva götürüb ağzına qoydu. Ç.. <Adil:> Təndirdən yenicə çıxmış isti çörəkləri götürüb alverə yollandım.… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
